12 weetjes over kleding

Wist je dat de populairste kledingkleur zwart is? Zwarte kleding wordt het meest verkocht en ook voor accessoires als schoenen en tassen wordt vaak de kleur zwart gekozen. De minst verkochte kledingkleur is oranje – inderdaad een stuk lastiger met van alles te combineren.

Wist je dat de kleurencombinatie geel met grijs de associatie met intelligentie oproept? Als je -bijvoorbeeld voor een sollicitatie – lekker slim wilt overkomen, helpt het om die kleuren te dragen.

Wist je dat op heel veel lipjes van ritssluitingen de geheimzinnige letters YKK staan? Dit is de afkorting van Yoshida Kogyo Kabushikikaisha, een bedrijf dat vooral bekend is van hun ritssluitingen, maar YKK maakt ook bouwmaterialen.

Wist je dat poloshirts ontworpen zijn om te dragen bij het tennissen en dus niet voor polo!

Wist je dat bij een vrouwenbloes de knoopjes links zitten en bij een mannenoverhemd rechts? Een mogelijke verklaring is dat hooggeplaatste vrouwen vroeger werden aangekleed, terwijl heren altijd zichzelf aankleedden. Voor de kleedster zitten de knoopjes van de aan te kleden dame rechts, wat net iets makkelijker schijnt te zijn om dicht te maken.

Wist je dat er veel kleding gekocht wordt die door de koper (koopster) niet eens gedragen wordt? 10 procent van wat mensen hier aan kleding kopen, gaat met prijskaartje en al bij het oud vuil.

Wist je dat bootschoenen zijn uitgevonden door Paul Sperry. Het viel hem op dat tijdens boottochtjes iedereen weleens uitgleed op het dek, behalve de hond. Sperry keek eens goed naar de voetzooltjes van het dier en ontwierp toen antislipzolen met een strategisch visgraatpatroontje waardoor je beter grip houdt op een gladde oppervlakte. Geïnspireerd op de slimme hondenpoten.

Wist je dat het in de 15^e eeuw heel modieus was om zwanger te zijn. Als je wel met de mode mee wilde doen, maar toevallig niet zwanger was, was het heel gebruikelijk om een dikke buik te faken met een kussen onder de kleding. 

Wist je dat de spijkerbroek bedacht werd door de Amerikaanse kleermaker Jacob Davis. Hij kreeg de vraag om een broek te ontwerpen voor een man die zo groot en dik was dat hij uit al zijn broeken scheurde. De broek moest niet al te duur zijn, maar superstevig. Davis bedacht de truc om de zakken te versterken met klinknagels. Omdat hij zelf niet genoeg geld had om patent aan te vragen op dit idee, vroeg hij zijn stoffenleverancier Levi Strauss om te helpen. Samen kregen ze patent op de spijkerbroek, die vervolgens wereldberoemd werd.

Wist je dat er alleen al in Nederland per jaar zo’n 15 miljoen spijkerbroeken worden verkocht

Wist je dat bijna 25% van de vrouwen ooit weleens stiekem een kledingstuk van haar man weggooit.

Wist je dat sporters in rode kleding meer kans maken om te winnen dan sporters in het blauw? Onderzoekers hebben dit aangetoond. Een verklaring zou zijn dat het dragen van rode kleren geassocieerd wordt met winnen.

12 weetjes over eieren

Wist je dat in bijna alle oude beschavingen het ei als symbool werd gezien van het leven, de vruchtbaarheid en vaak ook van geluk en gezondheid?

Binnenin zo’n ei gebeurde iets onzichtbaars waardoor er uiteindelijk een levend wezen uit tevoorschijn kwam. Het was alsof er leven was ontstaan zomaar uit het niets. Dit was een mysterie waar mensen een groot respect voor hadden. 

Wist je dat er veel meer bruine eieren verkocht worden dan witte? Mensen hebben het idee dat bruine eieren gezonder zijn, maar dat is niet waar: onder de bruine of witte schil zijn ze gewoon precies hetzelfde. Alleen met Pasen worden meer witte eieren verkocht omdat op een witte ondergrond de kleuren mooier worden als je ze gaat verven. 

Wist je dat het aan de kippensoort ligt of een ei wit of bruin wordt. Je kunt aan het oorlelletje van een hen zien welke kleur het ei wordt: hennen met een wit oorlelletje leggen witte eieren, die met een rood lelletje leggen bruine eieren. 

Wist je dat al honderden jaren geleden met Pasen eieren geverfd werden? Dat werd bijvoorbeeld gedaan door ze te koken in bietensap, of in water waarin uienschillen of brandnetels meegekookt werden. De geverfde eieren werden weggeschonken aan de kerk of aan arme mensen.

Wist je dat het eten van eieren met Pasen een combinatie is van het Christelijke Paasfeest en de oude symboliek? De veertig dagen voor Pasen mochten Christenen oorspronkelijk geen vlees en geen zuivel eten (dus ook geen eieren). Na die vastenperiode was het voorjaar en waren de kippen al begonnen met eieren leggen, zodat er altijd eieren genoeg waren voor een feestelijke maaltijd. En omdat eieren symbool staan voor leven past dat prima bij het verhaal van de opstanding van Jezus op Paaszondag. 

Wist je dat het verstoppen van eieren met Pasen een overblijfsel is van een oud gebruik: vroeger stopten mensen eieren onder een laagje grond op de akkers omdat ze geloofden dat dat de grond extra vruchtbaar zou maken. 

Wist je dat de grootste eieren ter wereld gelegd worden door struisvogels? De roomkleurige eieren wegen gemiddeld zo’n 1,5 kilo per stuk en zijn supersterk. Ze kunnen een gewicht dragen van meer dan honderd kilo, dus er kan een volwassen mens op gaan staan zonder dat het ei kapot gaat. 

Wist je dat de juwelier Peter Carl Fabergé uit Sint Petersburg een beroemde serie eieren maakte? De beroemde Fabergé eieren zijn versierd met dure materialen zoals goud en edelstenen. Als hofleverancier maakte Fabergé in totaal 54 bijzondere, versierde eieren voor de vrouw van de tsaar. De dure Fabergé-eieren zijn na de Russische revolutie over de wereld verspreid geraakt. Vijf ervan zijn in het bezit van de Britse koningin Elisabeth II.

Wist je dat het verhaal over het ei van Columbus in 1565 opgeschreven werd door de Italiaan Girolamo Benzoni. Volgens het verhaal werd Columbus nadat hij terugkwam uit Amerika tijdens een diner uitgedaagd door Spaanse edellieden. Zij zeiden dat het geen kunst was om een nieuw land te ontdekken. Columbus vroeg hen toen of ze een ei zonder hulpmiddelen rechtop konden zetten. Dat lukte niemand waarna Columbus het ei aan één kant platmaakte door het hard op tafel te tikken. Het punt dat hij daarmee maakte: als je gezien hebt hoe iemand anders het doet, is het geen kunst meer om het na te doen.  (Overigens was dezelfde anecdote al eerder over iemand anders verteld)

Wist je dat je makkelijk kunt vaststellen of een ei rauw is of gekookt? Als je een gekookt ei op tafel legt en laat ronddraaien, draait het snel en gelijkmatig. Een rauw ei zal langzamer draaien en schokkerig. Doordat de dooier aan elastische ‘slijm’snoeren vastzit, wordt de rotatie van het ei vertraagd. Een hardgekookt ei is vanbinnen vast, zodat alles gelijkmatig meedraait.      

Wist je dat een vers ei meteen naar beneden zakt als je het in een glas water doet? Komt het ei boven drijven, dan is het niet vers meer.

Wist je dat niet alleen vogels eieren leggen? Ook vissen, reptielen en insecten leggen eieren. 

12 weetjes over insecten eten

Wist je dat er voor het eten van insecten een woord bestaat? Namelijk entomofagie; dat is een samenvoeging van het Oudgriekse entomos, dat insect betekent en fagus, dat eten betekent.

Wist je dat wereldwijd ruimt twee miljard mensen regelmatig insecten eten.

Wist je dat insecten voedingsstoffen bevatten die vergelijkbaar zijn met die van rund- en varkensvlees? Ze zijn o.a. rijk aan proteïnen, eiwitten en mineralen. Insecten hebben een lichte notensmaak. 

Wist je dat het tot voor kort in Nederland officieel illegaal was om insecten te eten? De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid moet nl. alle nieuwe voedingsmiddelen analyseren en goedkeuren, waarna de Europese lidstaten met die goedkeuring akkoord moeten gaan. Omdat voor insecten zo’n aanvraag niet gedaan was, mochten ze binnen de EU niet als voedsel voor mensen verkocht worden. Ook in 2018 is de wetgeving rond insecten eten onduidelijk. Wel wordt een aantal soorten nu gedoogd. 

Wist je dat in Australie, Azië en een aantal landen in Latijns-Amerika veel mieren worden gegeten? Mieren hebben een pittige smaak en worden soms gebruikt in plaats van peper. Maar ook de larven van de mier worden graag gegeten.

Wist je dat in Zambia een bepaald soort rupsen worden verzameld in de periode voor het regenseizoen? Verzamelaars vinden in die periode in één week soms zoveel rupsen dat ze met een beetje geluk een heel jaarsalaris opbrengen. Sommige mensen reizen dan ook flinke afstanden om ze te gaan verzamelen. 

Wist je dat er heel veel soorten rupsen zijn, die lang niet allemaal eetbaar zijn. De meeste witte, beige of crèmekleurige rupsen kun je wel eten, maar is een rups felgekleurd, harig of stekelig dan kan het ook een zeer giftig exemplaar zijn. Niet zomaar gaan experimenteren dus. 

Wist je dat de Mexicaanse gedestilleerde drank Mescal (een bepaalde soort Tequilla) soms verkocht wordt met een ‘worm’ in de fles? De ‘worm’ is eigenlijk een rups die leeft op de agave, de plant waar Mescal van gemaakt wordt. Er wordt gezegd dat de rups meer smaak geeft aan de drank, maar het is natuurlijk ook gewoon spectaculair om het drankje met zo’n beest erin te verkopen.

Wist je dat meer dan 70 procent van alle diersoorten ter wereld insecten zijn? 

Wist je dat je in Japan blikjes Baby Bees kunt kopen? Het zijn ingeblikte bijenpoppen in sojasaus. Bijenlarven worden ook vaak samen met de honing gegeten.  

Wist je dat mensen met een schaal- of schelpdierenallergie moeten uitkijken met het eten van insecten? Ze kunnen daar ook allergisch voor zijn.

Wist je dat in sommige heel gewone producten in de winkel insecten verwerkt kunnen zijn? Aan rode M&M’s, roze koeken en andere rozerode lekkernijen is de kleurstof cochenille toegevoegd, Deze is gemaakt van schildluizen die op cactussen leven. 
.

12 weetjes over chocola

Wist je dat in Nederland elke dag ongeveer één miljoen boterhammen met hagelslag worden gegeten?  Het is trouwens typisch Nederlands om chocoladehagel op brood te eten. In andere landen is het bijna niet te krijgen.

Wist je dat vroeger de dames van adel chocolade geserveerd kregen tijdens de kerkdienst? Later werd het eten van chocola in de kerk verboden, omdat er een stofje in zit waar je verliefd van wordt, en liefde in de kerk vond men niet netjes.

Wist je dat in de stad Hattem om de twee jaar een groot chocoladefestival gehouden wordt? Het is altijd op de tweede zaterdag van oktober. In 2017 was de 10e editie van dit zoete festival.

Wist je dat de grootste chocolade fabriek ter wereld in het Belgische dorp Wieze staat? 

Wist je dat chocola veel als cadeautje wordt gegeven? Voor verjaardagen, voor vader- of Moederdag, paaseitjes in het voorjaar en natuurlijk chocoladeletters voor Sinterklaas!

Wist je dat ze in de chocoladeletterfabriek precies bijhouden welke namen Nederlandse kinderen krijgen als ze geboren worden. Dan weten ze van welke letter ze er veel of weinig moeten maken. Voor 2016 moeten er in elk geval genoeg exemplaren van de L en de M komen. In de babynamen top tien staan bij de jongens Max, Milan, Mees, Liam Luuk en Lucas en bij de meiden Mila en Lisa.

Wist je dat er in 1999 een rechtszaak was tegen de verdachte “Chocolade”? “Chocolade” werd ervan beschuldigd verslavend te werken en de verdachte zou mensen te dik maken. Aan het eind van deze vreemde rechtszaak werd ‘de verdachte’ vrijgesproken van alle beschuldigingen.

Wist je dat chocola een bron van energie is? Veel sporters eten daarom regelmatig chocola voordat ze een grote inspanning moeten doen.

Wist je dat de meeste chocolade gegeten wordt in Zwitserland en in België? Gemiddeld eten Zwitsers iets meer dan 11 kilo per persoon per jaar en ook de Belgen werken zo'n 11 kilo per jaar weg. In Nederlander eten we gemiddeld ongeveer vijf kilo chocola per persoon per jaar.

Wist je dat de wetenschappelijke naam van de cacaoboon Theobroma cacao is? Theobroma betekent “Voedsel van de goden”.

Wist je dat chocolade gemakkelijk geur en smaak op neemt van andere producten, dus oppassen waar je de chocolade naast bewaart. Liever niet in de koelkast, want daar gaat de smaak van achteruit!

Wist je dat witte chocolade eigenlijk geen chocolade is, omdat er geen cacaobestanddelen in zitten. In witte chocola zit alleen cacaoboter.
 

11 weetjes over snoep

Wist je dat er pakketjes Japans snoep bestaan waarvan je zelf je eigen snoep kunt maken? Het zijn pakketjes met kleine bakjes en vormpjes, zakjes poeder en kleurstoffen. Met wat water erbij meng je de poedertjes tot een soort deeg dat je dan in de vormpjes kunt doen. In 2014 lanceerde Jamin het DIY snoep in z’n snoepwinkels, maar daar verdween het weer geruisloos. Op internet kun je het zelfmaaksnoep bijvoorbeeld bestellen via www.mostcutest.nl 

Wist je dat er op youtube een heleboel filmpjes staan waarop mensen allerlei snoep laten zien, beschrijven en proeven? Het Japanse knutselsnoep wordt bijvoorbeeld in dit filmpje gepresenteerd.  

Wist je dat suikerspinnen gemaakt zijn van hele dunne draadjes suiker? Zo dun als spinnenwebdraad. Niet zo gek dus dat ze het suikerspin noemen. Maar in het Engels heet het cotton candy. Dat betekent katoensnoep. Sja, dat zijn inderdaad ook draden.  In Duitsland noemen ze de gesponnen suiker weer anders, namelijk Zuckerwatte en dat betekent letterlijk suikerwatten. Hoe je het ook noemt, het is altijd even zoet en luchtig. 

Wist je dat drop in Nederland het populairste snoepgoed is? We eten er met z’n allen 32 miljoen kilo per jaar van. Op de tweede plaats komt kauwgom. En als derde eindigen de winegums.

Wist je dat er tussen 1965 en 2015 een organisatie bestond die Studiecentrum Snacks en Zoetwaren heet? Zij hielden bij welk snoep het meest verkocht wordt. Drop dus. Eind 2014 besloot de organisatie dat het niet zinvol genoeg was om door te gaan met hun werk en hief ze zichzelf op.

Wist je dat er in Nederland per jaar 72 miljoen koekjes worden gegeten? Dat is per persoon gemiddeld 4 en een halve kilo. Best veel!

Wist je dat de grootste snoepwinkel ter wereld in Dubai staat? Candylicious heet ie en de winkel heeft een oppervlakte van 1000 vierkante meter. Bijzondere dingen die je er vindt zijn bijvoorbeeld een boom met lolly’s, een vliegtuig dat van snoepjes gemaakt is en een fontein waar frisdrank uitkomt. 

Wist je dat het kleinste snoepwinkeltje in Nederland in het Noord-Hollandse dorpje Graft staat? Het bestaat al sinds 1890 en er is vanaf de  opening nooit iets aan het winkeltje veranderd. Ze verkopen er natuurlijk ook allemaal echt Oudhollands snoepgoed.

Wist je dat volgens psychologen kauwgom kauwen goed is voor je geheugen en je concentratie. Het kauwen van kauwgom zou ook goed zijn voor je tanden en voor een gezond gewicht. Er worden allerlei onderzoeken gedaan en het is al bewezen dat kauwgomkauwers zich langer kunnen concentreren op taken waarbij ze dingen moeten onthouden.

Wist je dat in Seattle een beroemde kauwgummuur staat? In een steegje dat Post Alley heet werd in 20 jaar een 15 cm. dikke laag gekleurde kauwgum opgeplakt en in 2015 werd besloten dat de muur schoongemaakt moest worden. Maar de plek is zó bekend om z'n kleurige, kleverige muur dat het niet lang duurde voordat ie weer volgeplakt was.

Wist je dat er in verschillende plaatsen in Nederland ook ‘kauwgommuren’ zijn? Dordrecht heeft bijvoorbeeld een kauwgommuur, en Alkmaar en Apeldoorn. 

14 weetjes over olifanten

Wist je dat een kudde olifanten geleid wordt door de oudste en meest wijze olifantenvrouw? De groep bestaat vooral uit vrouwen; mannetjesolifanten mogen maar tot ongeveer hun tiende jaar bij de kudde blijven; daarna moeten ze alleen gaan leven.

Wist je dat een jong olifantje vaak al meer dan 100 kilo weegt als het geboren wordt. Dat lijkt heel veel, maar voordat hij groot is, wordt ie nog dertig keer zo zwaar!

Wist je dat de zwangerschap bij een olifant 22 maanden duurt? 

Wist je dat olifanten heel slim zijn? Dat blijkt bijvoorbeeld uit het verhaal van een groep werkolifanten in Azië: hun eigenaar had ze een bel omgedaan om te kunnen horen waar ze waren. Maar op een dag smeerden ze de bellen vol modder om geruisloos op een bananenplantage te kunnen rondlopen en bananen te eten. De mensen deden er lang over om te ontdekken hoe de olifanten het flikten om zonder belgeluid de bananen te komen pikken.

Wist je dat olifanten heel oud kunnen worden? De oudste olifant waarvan de leeftijd bekend was, leefde in een dierentuin in Taipei. Deze olifant heette Lin Wang en was 86 jaar oud toen hij overleed in 2003.

Wist je dat een olifant niet kan zweten? Als het warm is kan het dier zich afkoelen door met de oren te wapperen of door een bad te nemen – in water of in zand.

Wist je dat de huid van een olifant op sommige plaatsen wel 3,5 à 4 centimeter dik is? De naam dikhuid komt niet zomaar uit de lucht vallen. Bij Afrikaanse olifanten zitten er ook veel rimpels en plooien in de huid. Deze houden het dier koel, doordat er na het baden water in achterblijft dat kan verdampen. Aziatische olifanten hebben zo’n koelsysteem niet nodig omdat ze in bosrijker gebied leven. Zij hebben dan ook een gladdere huid.

Wist je dat er een olifantenluis bestaat? Dat beestje leeft in de huidplooi van een olifant. 

Wist je dat olifanten, behalve het bekende trompetteren, ook andere geluiden gebruiken om te communiceren? Ze kunnen bijvoorbeeld knorren, fluiten en brommen. Ook maken ze geluiden die te laag zijn om door mensenoren gehoord te kunnen worden.
Wist je dat olifanten heel sociale dieren zijn? Ze helpen elkaar als er gevaar dreigt en als een olifant van een groep overlijdt, rouwen de andere groepsleden. Ze blijven vaak lang bij dode in de buurt. Er is wel eens gezien dat een dode olifant door de anderen met takken en bladeren werd bedekt, alsof ze het dier wilden begraven. 

Wist je dat in Thailand olifanten een belangrijke bron van inkomsten zijn in de toeristenindustrie? Toeristen mogen op de rug van de dieren rijden of kijken hoe ze kunsten verrichten. Helaas worden de dieren vaak slecht behandeld en verzorgd.

Wist je dat de phajaan-ceremonie een traditionele manier is om olifanten af te richten? Het doel van de ceremonie is “het breken van de ziel”, zodat de olifant voor altijd gehoorzaam zal zijn aan zijn mahout (verzorger). Het is een harde traditie, waarbij de (jonge) olifant zonder voedsel of drinken in een kleine kooi gezet wordt met vastgebonden voeten. Vervolgens wordt het dier gepijnigd met spijkers, messen of andere scherpe voorwerpen. Net zolang tot de olifant gebroken en onderdanig is. 

Wist je dat er steeds minder olifanten in Afrika en Azië leven? Ondanks een internationaal verbod op de verkoop van ivoor, worden er voor de illegale handel nog steeds dieren gedood. Ook krimpt het leefgebied van olifanten, door de kap van bossen.

Wist je dat in het hindoeïsme de god Ganesha ook wel de Olifantengod genoemd wordt? Hij heeft dan ook het hoofd van een olifant. Ganesha is een god die hindernissen wegneemt voor de mensen die hem aanbidden en vereren. Voor wie hem niet vereert, kan hij juist wel zorgen voor hindernissen. De god Ganesha wordt in haast elke hindoetempel vereerd. 

11 weetjes over struisvogels

Wist je dat struisvogels de grootste levende vogels ter wereld zijn? 

Wist je dat het verhaal dat een struisvogel bij gevaar z’n kop in het zand steekt, helemaal niet waar is? Meestal zal een struis hard wegrennen als er gevaar dreigt, maar een broedende struisvogel strekt de lange nek uit en legt die plat op de grond om minder op te vallen. Misschien dat daardoor het verhaal ontstaan is.

Wist je dat de struisvogel niet kan vliegen, maar wel enorm hard kan lopen? Hij kan als het moet wel een sprintje maken van 70 km. per uur.  Een snelheid van 50 kilometer per uur houdt ie wel een half uur vol.  

Wist je dat de eieren van een struisvogel gemiddeld zo’n 15 centimeter lang zijn en ongeveer anderhalve kilo wegen? Het zijn de grootste eieren die we kennen. Als een jonge struisvogel net uit het ei komt, is ie ongeveer zo groot als een kip.

Wist je dat een struisvogel-ei  eetbaar is? Maar het is wel even een ander verhaal dan een kippen-eitje. De omelet wordt 25 à 30 keer zo groot.  Onbevruchte eieren worden wel uitgeblazen en beschilderd. Ook worden er bijvoorbeeld vazen of lampen van gemaakt. Soms vind je bij een struisvogelfarm ook sieraden die van de kapotte schalen zijn gemaakt.

Wist je dat struisvogels in de 18e eeuw erg gewild waren vanwege hun veren? Er werd op ze gejaagd tot ze bijna uitgestorven waren. In het begin van de twintigste eeuw begon men struisvogels te fokken voor de veren. Tegenwoordig is er niet veel vraag meer naar, maar je kunt nog steeds struisvogelveren kopen.

Wist je dat in Zuid-Afrika struisvogelraces gehouden worden als toeristische attractie? Op de rug van de rennende struisvogels zitten ruiters, waarbij het de kunst is om er niet voor de eindstreep  afgegooid te worden.

Wist je dat ook In Nederland wel eens struisvogelraces zijn? Zo werd er bijvoorbeeld in 2013 in Woerden een struisvogelrace gehouden en in 2017 in Apeldoorn. De Partij voor de Dieren protesteerde in het laatste geval. Zij vinden dat het rijden op struisvogels verboden zou moeten worden omdat het te stressvol is voor de vogels.
   
Wist je dat er struisvogelleer bestaat? Het wordt gemaakt van de poten en ook van de vacht. De vacht? Jawel, onder de veren heeft de vogel een stevige huid die een speciaal, zeer herkenbaar leer oplevert. Er zitten namelijk noppen op, daar waar de veren hebben gezeten.

Wist je dat struisvogels in hun kleine koppies de grootste ogen hebben van alle landdieren? 

Wist je dat een struisvogelhaan zijn hennen imponeert door te dansen? De haan maakt pirouettes terwijl hij zijn vleugels op en neer beweegt. Om extra aantrekkelijk te zijn voor de dames hen, verkleuren in de broedperiode de snavel en de poten van de hanen van lichtroze naar rood. 

11 weetjes over ganzen

Wist je dat ganzen heel goed zijn als ‘waakhonden’?  Bij elke voorbijganger of bij elk vreemd geluid beginnen ze heel hard te gakken. Ze worden dan ook al duizenden jaren als huisdier gehouden. 

Wist je dat er nog veel meer redenen zijn waarom mensen ganzen houden? Voor het vlees en de eieren bijvoorbeeld, en ook vanwege hun veren. Vroeger werden ganzenveren veel gebruikt om mee te schrijven. En het zachte ganzendons is een warme vulling voor een dekbed. 

Wist je dat er in de winter meer dan 2,5 miljoen wilde ganzen in Nederland verblijven? Op veel plaatsen vormen ze een plaag. Onder bepaalde (behoorlijk ingewikkelde) voorwaarden mag er dan ook op ganzen geschoten worden

Wist je dat ganzen gemiddeld ruim 500 gram gras per dag eten? Boeren zijn niet blij als er een groep ganzen op hun weiland neerstrijkt. Ze eten niet alleen het gras voor de koeien op (zeven à acht ganzen eten net zo veel als één koe), maar laten er ook flink wat poep achter, waardoor het overblijvende gras voor de koeien niet zo smakelijk meer is. 

Wist je dat Nederlandse boeren een schadevergoeding kunnen krijgen voor de schade die ganzen veroorzaken? Omdat er zo veel ganzen in ons land overwinteren,  kost dit de overheid jaarlijks miljoenen euro’s. 

Wist je dat diezelfde Grauwe Ganzen die nu een plaag vormen, halverwege de twintigste eeuw in Nederland zeldzaam waren als broedvogels? Er werden zelfs dieren uitgezet om opnieuw te gaan broeden in Friesland en in het Deltagebied. Je mag wel zeggen dat dat zeer succesvol is geweest. 

Wist je dat ganzen in een V vliegen omdat ze op die manier profiteren van de luchtstroom die de vogels voor hen met hun vleugelslag veroorzaken? De voorste vogel in de V heeft het het zwaarst en er wordt dan ook regelmatig gewisseld.

Wist je dat de delicatesse foie gras de lever is van een eend of gans die extra vetgemest is? Het voeren gebeurt vaak onder dwang (met een trechter in de keel van de dieren) en daarom zijn er veel mensen die vinden dat het gerecht verboden moet worden. 

Wist je dat in 1906 het boek “Niels Holgerssons wonderbare reis” verscheen? Het gaat over een jongen die zo klein wordt als een kabouter en met een troep wilde ganzen mee vliegt. Het boek werd geschreven door Selma Lagerlöf en was bedoeld om kinderen van alles te leren over Zweden.

Wist je dat jonge gansjes die net uit hun ei komen het eerste dat ze zien bewegen als hun moeder beschouwen? Dit proces heet ‘inprenting’. Het werd zo genoemd door Zoöloog en ornitholoog Konrad Lorenz. Lorenz liet ganzeneieren uitkomen in een broedmachine en de jonge gansjes adopteerden hem meteen als moeder. Ze volgden hem overal en hadden geen enkele belangstelling voor een echte ganzenmoeder. 

Wist je dat er een sprookje bestaat dat "De ganzenhoedster" heet? Het is een van de sprookjes uit de verameling van de gebroeders Grimm. De oorspronkelijke naam is Die Gänsemagd.

10 weetjes over zwanen

Wist je dat er in Nederland drie soorten zwanen voorkomen? Knobbelzwanen, wilde zwanen en kleine zwanen. De laatste twee soorten zijn trekvogels. Alleen de knobbelzwanen blijven het hele jaar in Nederland. 

Wist je dat knobbelzwanen zo heten omdat ze net boven hun oranje snavel een zwarte knobbel op hun voorhoofd hebben?

Wist je dat zwanenparen hun hele leven samen blijven? Als één van een zwanenstel sterft, duurt het minstens een broedseizoen lang voor de ander een nieuwe partner vindt. 

Wist je dat knobbelzwanen vooral waterplanten eten? Met hun lange nek kunnen ze tot bijna een meter diep onder water komen om die planten te vinden en met hun sterke snavel af te breken. Grondelen heet dit duiken naar voedsel.

Wist je dat een zwaan 9 tot 12 kilo weegt? Met zo’n gewicht valt het niet mee om op te stijgen. Zwanen stijgen bij voorkeur op door eerst een stuk ‘over het water te lopen’ en ook het landen gebeurt weer op het water. Bij die landing hebben ze nog veel vaart en remmen ze zichzelf af door hun poten naar voren uit te strekken en hun staart uit te spreiden.

Wist je dat de vleugels van een vliegende zwaan een zingend geluid maken? Dat geluid wordt veroorzaakt door de wind die langs de vleugelpennen blaast.

Wist je dat de meeste jonge knobbelzwanen eerst grijs zijn, dan bruin en pas in het tweede jaar van hun leven wit? Maar er zijn ook jongen die meteen al wit zijn.

Wist je dat in de stad Brugge al vanaf de Middeleeuwen zwanen rondzwemmen. De stad kocht in het begin van de 15e eeuw het recht om zwanen te houden. De dieren waren in die tijd een statussymbool. Alleen de adel mocht ze houden.  Nog steeds zijn in de reien (kanaaltjes) van Brugge altijd zwanen te vinden.

Wist je dat in de Middeleeuwen bij feestelijke gelegenheden wel zwanen werden gegeten? Een zwaan werd in z’n geheel opgediend: eerst werd het vel met veren en al verwijderd, dan werd het vlees klaargemaakt en vervolgens weer teruggedaan in het vel. Eet smakelijk.

Wist je dat de uitdrukking “iemands zwanenzang” wordt gebruikt voor het laatste werk dat iemand voor zijn of haar sterven maakt. Vaak gaat het over kunstzinnige zaken zoals muziek of geschreven teksten, maar ook een laatste bokspartij is wel als zwanenzang beschreven. De uitdrukking komt voort uit de mythe dat zwanen zingend hun dood tegemoet gaan.

15 weetjes over de eenhoorn.

Wist je dat het Engelse woord voor eenhoorn, unicorn, regelrecht uit het Latijn komt? Uni betekent één en corn betekent hoorn.

Wist je dat de eerste afbeelding ooit van een eenhoorn gevonden werd in de grotten van Lascaux? Een afbeelding die ongeveer 15000 jaar geleden gemaakt moet zijn werd een tijd lang voor een eenhoorn gehouden. Tot ontdekt werd dat de zogenaamde Lascaux eenhoorn eigenlijk twee hoorns had, die heel dicht bij elkaar getekend waren.

Wist je dat een eenhoorn ontembaar is en alleen gevangen kan worden door een maagd?

Wist je dat de hoorn van de eenhoorn volgens de verhalen medicinale en magische eigenschappen heeft? Een grammetje gemalen eenhoornhoorn zou helpen als tegenWigif voor iemand die vergiftigd is. De hoorn zou ook helpen tegen lepra en tegen epilepsie. 

Wist je dat de hoorn van de eenhoorn in de zestiende eeuw letterlijk tien keer z’n gewicht in goud waard was? Duitse kooplieden verkochten een hoorn die van een eenhoorn zou zijn voor het astronomische bedrag van 90.000 scudi (toen ongeveer 18.000 Engelse ponden) aan de paus. Tot in de achttiende eeuw werd poeder van eenhoorn-hoorn verkocht door apotheken in Londen. 

Wist je dat de eenhoorn het nationale dier van Schotland is? In de veertiende eeuw werd algemeen geloofd dat eenhoorns werkelijk bestonden en waren ze een teken van heldhaftigheid. Koning Robert van Schotland besloot dat de eenhoorn het symbool van Schotland moest worden. 

Wist je dat de Griekse arts en historicus Ctesias in de vijfde eeuw voor Christus de eenhoorn beschreef? Hij had het niet gezien, maar reizigers uit Indië hadden hem over de eenhoorn verteld. Ctesias noteerde dat het dier een wit lichaam had, een paars hoofd, blauwe ogen en een hoorn die aan de basis wit was, in het midden zwart en aan de punt rood. . 

Wist je dat Marco Polo tijdens zijn reizen dacht dat hij eenhoorns was tegengekomen? Hij schreef: “Ze zijn erg lelijk om te zien. Ze zijn helemaal niet zoals ze beschreven worden.” Dat kwam omdat de dieren die hij gezien had in werkelijkheid neushoorns waren

Wist je dat Genghis Khan besloot om niet, zoals hij van plan was, India te veroveren omdat hij een eenhoorn ontmoet had? Het dier knielde voor hem neer en Genghis Khan zag dat als een teken van zijn overleden vader. Hij trok zijn leger terug.

Wist je dat er een sterrenbeeld in de buurt van Orion staat dat de eenhoorn heet?

Wist je dat een eenhoorn ook wel Espentijn genoemd wordt? 

Wist je dat zee-eenhoorns echt bestaan? Het is de bijnaam voor de narwal, een soort dolfijn die een grote hoorn op z’n kop heeft.

Wist je dat in de zeventiende eeuw de Duitse wetenschapper en uitvinder Otto von Guericke een nep-eenhoornskelet construeerde met botten die in een grot gevonden waren? Op basis van dit skelet werd een model geschetst dat later terechtkwam in een natuurhistorisch boek.

Wist je dat in de wijk Brooklyn (New York) in mei 2017 een pop-up store is geopend waar je (handgemaakte) eenhoorn hoorns kunt kopen als accessoire om bij je zelf, je kind of je huisdier met een hoofdband op je hoofd te bevestigen? 

Wist je dat in China een 96-jarige vrouw uit Zhanjiang op haar voorhoofd een aangroeisel heeft dat erg op een hoorn lijkt? Waarschijnlijk door een verstoorde hormoonhuishouding is een moedervlek heel hard gaan groeien zodat de vrouw een soort menselijke eenhoorn werd.

12 weetjes over goudvissen

Wist je dat baby-goudvissen bij hun geboorte zwart zijn? Na 8 maanden tot een jaar zijn de meesten verkleurd naar het bekende goud-oranje.

Wist je dat een ronde vissenkom geen goede plek is om goudvissen te houden? In zo’n kom heeft de vis veel te weinig leefruimte; ook is naar verhouding het wateroppervlak te klein, waardoor er niet genoeg zuurstof in het water zit. 

Wist je dat de goudvissenkom in Duitsland verboden is? Wie goudvissen wil houden, moet dat doen in een aquarium waar minstens 200 liter water in gaat. 

Wist je dat de oudste goudvis ter wereld 43 jaar werd? De vis heette Tish, was 11,5 cm. lang en werd in 1956 op de kermis gewonnen door de 7-jarige Peter Hand. Tish staat officieel in het Guinness Book of Records vermeld als oudste goudvis. 

Wist je dat een goudvis geen maag heeft? 

Wist je dat goudvissen zich letterlijk dood kunnen eten? Ze blijven gewoon dooreten zolang er voer is. Geef ze daarom vooral niet te veel! 

Wist je dat in 2016 in een Veenendaalse gracht 80 goudvissen en 200 goudwindes werden uitgezet door Hans van Manen? Een jaar later kreeg hij een officiële brief van het Ministerie van Economische Zaken waarin hij opdracht krijgt de 80 goudvissen uit de gracht te halen. Ze zouden de natuur in Veenendaal verstoren. 

Wist je dat goudvissen die een tijd geen licht te zien krijgen, hun gouden kleur verliezen? Zodra er weer licht bij komt, zal de kleur weer terugkomen.

Wist je dat verschillende kunstenaars zich door goudvissen hebben laten inspireren? Zo is er een kleurrijk schilderij van Henri Matisse uit 1911 dat “Les poissons rouges” heet. Hierop zijn helder oranje goudvissen te zien in een vissenkom.

Wist je dat de wilde variant van de goudvis de grappige naam giebel heeft?

Wist je dat de grootste goudvis ter wereld 47,4 centimeter lang was en 1,8 kilo woog? De vis heet Bert en staat in het Guinness Book of Records als “Longest Goldfish”.

Wist je dat het gerucht dat goudvissen maar een paar seconden iets kunnen onthouden niet waar is? Goudvissen zijn slimmer dan de meeste mensen denken: je kunt ze heel goed kunstjes kunt leren.  In dit filmpje zie je daar voorbeelden van. 

10 weetjes over beren

Wist je dat de grootste berensoort de Kodiakbeer is? Het is een ondersoort van de bruine beer. De Kodiakmannetjes wegen rond de 400 kilo. De op één na grootste soort is de IJsbeer.

Wist je dat ijsberen onder hun witte vacht een zwarte huid hebben?

Wist je dat de Kodiakbeer wel 50 kilometer per uur kan rennen? En dat houdt hij dan behoorlijk lang vol.

Wist je dat op 12 april 2017 twee pandaberen uit China naar Nederland kwamen? Wu Wen en Xing Ya kwamen onder grote belangstelling van de pers aan op Schiphol en werden met een verhuiswagen naar Rhenen gebracht. Daar wonen ze nu in het dierenpark Ouwehands, elk in een eigen verblijf 

Wist je dat in Ouwehands Dierenpark in Rhenen een berenbos is? Er wonen in dat bos beren die mishandeld of misbruit zijn door mensen en hier opgevangen worden. In het berenbos van twee hectare groot kunnen ze nu een goed berenleven leiden.

Wist je dat de Engelse koning Henry III een dierentuin met gevaarlijke roofdieren had in de Tower of Londen? In 1246 kreeg hij van de Noorse koning Haakon IV een ijsbeer. De beer zat aaan een lange ketting vast en kon zwemmen in de Thames. 

Wist je dat beren niet echt een winterslaap houden? Ze slapen wel heel veel in de winter, maar hun lichaamstemperatuur daalt niet zoals bij een winterslaap. Beren worden ook af en toe wakker en komen dan even uit hun hol. Zo’n halve winterslaap wordt winterrust genoemd.

Wist je dat bruine beren sinds 1 juli 2017 officieel niet meer in Nederland als huisdier gehouden mogen worden.

Wist je dat Teddyberen hun naam te danken hebben aan de Amerikaanse president Theodore (Teddy) Roosevelt?  Hij weigerde tijdens een jachtpartij in 1902 een oude, verzwakte beer te doden die was vastgebonden aan een boom. De president vond het niet sportief om op een vastgebonden beer te schieten. In dezelfde tijd werden de eerste knuffelberen gemaakt, die toen (met toestemming van president Roosevelt) Teddy’s beer werden genoemd. In korte tijd werden de Teddyberen heel populair.

Wist je dat Timothy Treadwell dertien zomers lang tussen de grizzlyberen woonde in Alaska? Het ging heel lang goed, maar in 2003 is hij door een grizzlybeer gedood, net als zijn vriendin Amie Huguenard, die bij hem was. Hun ernstig  toegetakelde lichamen warden in oktober 2003 gevonden.  In de film Grizzly Man, die na zijn dood met zijn eigen opnamen gemaakt werd, zijn de berenavonturen van Treadwell te zien

12 weetjes over hamsters

Wist je dat hamsters wangzakken hebben waarin ze voedsel kunnen dragen om naar hun holletje te brengen? Als de wangzakken flink vol zitten, kan de kop van een hamster twee of zelfs drie keer zo dik worden als normaal. 

Wist je dat hamsters het symbool zijn van gierigheid, extreme zuinigheid en verzamelwoede? 

Wist je dat hamsters heel geschikt zijn als huisdier? Ze zijn makkelijk om voor te zorgen en wennen snel aan mensen. Ook krijgen ze makkelijk jongen in gevangenschap.

Wist je dat er vijf hamstersoorten zijn die als huisdier gehouden kunnen worden? De Russische dwerghamster, De Syrische Hamster (ook wel Goudhamster of Syrische goudhamster), de Campbelli dwerghamster, De Chinese dwerghamster en de Roborovski Dwerghamster.

Wist je dat hamsters geweldige gravers zijn? Als ze de kans krijgen, graven ze holen in de aarde van meer dan een halve meter diep en maken daar kamertjes voor verschillende doelen. 

Wist je dat hamsters veel gebruikt worden voor dierproeven? Omdat de wetenschappers de beestjes wel goed willen verzorgen, is er ook veel onderzoek gedaan naar het beste bodemmateriaal. Daaruit bleek dat bijvoorbeeld de houtsoort voor houtsnippers ze niet uitmaakt, maar dat hamsters wel blij worden van zachte papiersnippers (bv. Keukenpapier) om een nestje van te bouwen. 

Wist je dat hamsters meerdere nestjes per jaar kunnen krijgen? Het gemiddelde aantal jongen is ongeveer zeven, maar er zijn gevallen bekend van hamstermoeders die wel 24 jongen tegelijk kregen!

Wist je dat jonge hamstertjes hun ogen pas twee weken na de geboorte openen?

Wist je dat mensen wel eens per ongeluk hun hamster weggooien of begraven omdat ze denken dat het diertje dood is? Als het in z’n omgeving te koud wordt, kan de Syrische dwerghamster in winterslaap raken. Hartslag en ademhaling worden dan zeer langzaam en het beestje voelt koud aan en lijkt dood. Maar als je hem voorzichtig met wat nestmateriaal bedekt, kan het diertje na een paar uur weer vrolijk rondrennen. 

Wist je dat de Syrische - of Goudhamster heel populair is als huisdier? Hij staat bekend om z’n knuffelbaarheid.

Wist je dat er hamstershows of hamsterkeuringen bestaan? Een keurmeester vergelijkt de deelnemende hamsters met de standaardkenmerken van het ras, zoals de kleur, het gewicht en de bouw. Wie het meest lijkt op ‘de ideale hamster’ van zijn ras, krijgt de titel ‘Fraaiste dier van de show’

Wist je dat er in Canada (door Paul Sutherland) een televisieserie gemaakt is met een echte hamster in de hoofdrol? Behalve Hammie Hamster spelen Martha Muis en Karel Cavia belangrijke rollen. In de filmpjes zie je echte dieren, waarbij stemmetjes en een voice-over zijn ingesproken. Een Nederlandse vertaling van Hammie Hamster werd in 2002 door de VPRO uitgezonden.   https://www.youtube.com/watch?v=X8f4y51qC6M 

16 weetjes over schildpadden

Wist je dat er 2 miljoen jaar geleden al schildpadden waren? Dus in de tijd van de dinosauriërs.

Wist je dat alle soorten schildpadden eieren leggen? Omdat een vrouwtjesschildpad zelf haar eieren niet warm kan houden, graaft ze ze in in het warme zand.

Wist je dat een schildpad geen tanden heeft? Toch kunnen ze bijten; dat doen ze met de harde randen van hun kaken.

Wist je dat er landschildpadden, zoetwaterschildpadden en zeeschildpadden zijn?

Wist je dat een landschildpad zijn kop onder zijn schild kan terugtrekken en een zeeschildpad niet? Het schild van de zeeschildpad is platter en minder zwaar dan dat van z’n neef de landrot.

Wist je dat een schildpad zijn poten één voor één verzet bij het lopen? Zijn voorpoten staan elk aan een kant van het schild en daardoor kan het dier maar één poot tegelijk verzetten. Niet gek dat het dan een beetje langzaam gaat.

Wist je dat het geslacht van jonge zeeschildpadjes te maken heeft met de temperatuur? Als het erg warm is, komen er uit de eieren vooral meisjes gekropen, maar als het wat minder warm is, worden het jongetjes.

Wist je dat de oudste schildpad ooit 193 jaar oud werd? De old lady was een Madagascar schildpad en heette Tu’i Malila, geboren in 1773 en gestorven in 1966. Tu’i Malila was een cadeau dat de Britse ontdekkingsreiziger James Cook aan de koning van Tonga gaf.

Wist je dat reuzenschildpadden zo weinig mogelijk energie gebruiken? Het is dan ook een van de traagste schildpadsoorten. Een reuzenschildpad kan   in   een   uur    maximaal    drie – hon – derd – der - tig     me - ter      lo - pen … (een mens wandelt op z’n gemak 5 tot 6 kilometer per uur)

Wist je dat schildpadmannetjes kleiner zijn dan schildpadvrouwen?

Wist je dat de Braziliaanse schildpad Freddy sinds 2016 rondloopt met een schild uit een 3d-printer? Het dier was bij een bosbrand een groot deel van haar schild kwijtgeraakt en was er slecht aan toe. Dierenarts Rodrigo Rabello en zijn collega knutselden met veel geduld een 3d-schild van bioplastic waarmee Freddy weer als nieuw was.

Wist je dat het schild van met name de karetschildpad (Eretmochelys imbricata) gebruikt wordt om sierspullen van te maken, zoals kammen, tassen, brilmonturen en sieraden. Je vindt ze nog wel op marktplaats, in antiekwinkels en in musea. 

Wist je dat het materiaal schildpad of karet  tegenwoordig in veel landen (ook in Nederland) niet meer verhandeld mag worden? 

Wist je dat de grootste schildpadsoort de lederschildpad is? Zijn leerachtige schild, kan wel 2,40 meter lang worden. Het favoriete voedsel van lederschildpadden is: kwallen. Omdat drijvende plastic zakken wel iets van kwallen weg hebben, levert dat soms dodelijke vergissingen op.

Wist je dat schildpadden geen oorschelpen hebben? En ook geen gehoorgang? Wel hebben ze aan de zijkant van de kop een trommelvlies, waarmee ze redelijk goed kunnen horen.

Wist je dat een aantal schildpadden op de Europese Unielijst van ‘invasieve exoten’ staan? Het betekent dat deze soorten niet meer verkocht of gehouden mogen worden. Het gaat om de Geelwangschildpad, de Geelbuikschildpad en de Roodwangschildpad.

13 weetjes over wormen

Wist je dat wormen heel goed zijn voor je tuin? Ze helpen bij het verwerken van dode bladeren en plantenresten tot humus. Doordat ze voortdurend gangen graven, maken ze de structuur van de grond luchtiger, waardoor die beter vocht vasthoudt en waardoor de plantenwortels makkelijker voedsel kunnen vinden. 

Wist je dat wormenpoep voor 70% uit humus bestaat?

Wist je dat regenwormen zo genoemd worden omdat ze vooral bij regenachtig weer boven de grond komen. 


Wist je dat er honderden verschillende soorten wormen bestaan. Alleen al in Nederland en België komen meer dan twintig soorten voor. De bekendste is de regenworm. De grootste wormensoorten kunnen meters lang worden, maar die leven niet in Europa. 

Wist je dat regenwormen hermafrodiet zijn? Dat betekent dat ze mannelijk en vrouwelijk tegelijk zijn. Toch kan zo’n worm niet in z’n eentje voor nageslacht zorgen, hij/zij moet zich door een andere worm laten bevruchten.

Wist je dat een regenworm geen ogen heeft.

Wist je dat regenwormen ademhalen door hun huid. Het bloedvatenstelsel van de worm is een stuk eenvoudiger dan dat van een mens. Er zijn eigenlijk maar twee bloedvaten, één aan de onderkant en één aan de bovenkant, en een stelsel van haarvaatjes.

Wist je dat een regenworm een zadel heeft? Dat is een dikker gedeelte van het lijf, dat ook wat lichter gekleurd is dan de rest. Aan de kant waar het zadel zit, vind je ook de kop van de worm.

Wist je dat een regenworm bestaat uit een heleboel ringen of segmenten. Op elk segment zitten heel kleine borsteltjes, die de worm helpen bij het voortbewegen door de grond. De regenworm kruipt door zijn spieren samen te trekken. Om de beurt worden segmenten lang en dun – en dan weer kort en dik. Door zich tegelijk met de borstels af te zetten, beweegt de worm zo naar voren.

Wist je dat regenwormen een belangrijk onderdeel zijn van het menu van heel veel andere dieren. Veel soorten vogels eten wormen, maar ook egels, dassen, mollen en muizen lusten ze graag. Ook zijn er insecten die regenwormen eten, zoals verschillende soorten kevers.

Wist je dat een worm niet doodgaat als er een stukje vanaf breekt? Van een doormidden gehakte regenworm kan alleen het voorstuk, waar de kop en het zadel zitten, doorleven. Wel kan de worm ertegen als er een stuk afbreekt. Van de voorkant kan hij maximaal vier ringen missen, maar van de achterkant kunnen er meer af zonder dat de worm sterft. 

Wist je dat een regenworm, net als een hagedis, een paar segmenten kan afstoten om te kunnen ontsnappen als hij bijvoorbeeld door een dier gepakt wordt. 

Wist je dat Darwin een wetenschappelijk boek schreef over regenwormen? Hij toonde in dit boek aan dat de beestjes heel belangrijk zijn voor de structuur en de vruchtbaarheid van de bodem

15 weetjes over dolfijnen

Wist je dat dolfijnen geen vissen zijn maar zoogdieren? Vissen leggen eitjes, maar jonge dolfijnen groeien in de buik van de moeder. Na de geboorte drinken ze melk bij de moeder. Dolfijnen hebben ook geen kieuwen zoals vissen. Ze moeten boven water komen om adem te halen.

Wist je dat bij een de geboorte van een babydolfijn de staart het eerst naar buiten komt en niet, zoals bij mensen, eerst het hoofd? Zodra het jong geboren is, duwt de moeder het met haar snuit naar boven om adem te halen.

Wist je dat een jonge dolfijn niet zelf kan zuigen? Hij legt z’n tong om de tepel van de moeder en die spuit de melk in zijn bek. Na ongeveer drie maanden leert het jonge dier om zelf vis te eten.

Wist je dat dolfijnen drie vinnen hebben? 1 rugvin en 2 borstvinnen, oftewel flippers.

Wist je dat een dolfijn heel veel tanden heeft, maar de vissen die hij eet toch heel doorslikt? De tanden gebruikt de dolfijn alleen om z’n gladde prooi stevig vast te grijpen.

Wist je dat dolfijnen sociale dieren zijn die in groepen leven? Zo’n groep kan soms wel uit 1000 of meer dieren bestaan.

Wist je dat er een televisieserie en een aantal films gemaakt zijn over de dolfijn Flipper? In 1960 verscheen de eerste film over Flipper en tussen 1964 en 1968 liep de populaire tv-serie. De rol van de dolfijn werd door zeven verschillende dieren gespeeld, waarvan de bekendste Suzy en Cathy waren.

Wist je dat de bekendste dolfijnensoort de tuimelaar is? Dit zijn de dolfijnen die het best getraind kunnen worden en die je dan ook kunsten ziet uitvoeren in het Dolfinarium. Ook de bekende dolfijn Flipper was een tuimelaar.

Wist je dat dolfijnen tot wel zes meter hoog uit het water kunnen springen?

Wist je dat een dolfijn ademhaalt door een blaasgat bovenop zijn hoofd? Als het dier onder water is, gaat er een soort klepje dicht dat het blaasgat afsluit. Tuimelaars kunnen wel een kwartier onder water blijven voordat ze weer adem moeten halen en sommige dolfijnensoorten kunnen zelfs een uur lang zonder lucht.

Wist je dat er veel dolfijnen sterven in de netten van vissers die eigenlijk op tonijn jagen? Voor de tonijnvangst worden grote, drijvende netten gebruikt. Een dolfijn die in zo’n net verstrikt raakt, kan niet meer naar boven om adem te halen en dan verdrinkt hij.

Wist je dat dolfijnen onder water gebruik maken van echolocatie? Dat is een sonarsysteem waarbij ze hoge piepgeluiden maken die worden weerkaatst door dingen en dieren onder water. Het weerkaatste geluid wordt via de onderkaak van de dolfijn weer opgevangen. Zo weet de dolfijn wat er om hem heen is.

Wist je dat een dolfijn nooit helemaal slaapt? Zijn twee hersenhelften slapen om de beurt. Eén oog blijft open en na een tijd het andere. Zo kan het dier niet vergeten om regelmatig boven water adem te komen halen en merkt het meteen als er gevaar is.

Wist je dat dolfijnen heel intelligent zijn? In 2005 ontdekten wetenschappers in Australië dat langbektuimelaars gereedschappen konden gebruikten en ook aan hun jongen leerden hoe dat moest.

Wist je dat dolfijnen zichzelf kunnen herkennen in de spiegel?

12 weetjes over kikkers

Wist je dat kikkers kunnen ademen door hun huid. Ze hebben wel longen, maar als ze in het water zijn, absorberen ze via de huid zuurstof. 

Wist je dat kikkers een extra, half doorzichtig oogvlies hebben. Het beschermt hun uitpuilende ogen tegen beschadigingen door bijvoorbeeld waterplanten. 

Wist je dat rondom de ogen van kikkers spieren zitten waarmee die ogen onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Omdat ze ook nog boven op de kop staan, heeft een kikker een heel groot gezichtsveld. 

Wist je dat sommige kikkers sprongen kunnen maken van zo’n twintig keer hun eigen lichaamslengte.

Wist je dat een kikker zijn ogen gebruikt om zijn prooi door te slikken? De schedel van een kikker zit zo in elkaar dat hij z’n ogen naar beneden kan laten zakken door een gat in het gehemelte. Een kikker die een insect of ander klein dier te pakken heeft, knijpt z’n ogen hard dicht en duwt daarmee de gevangen prooi naar zijn slokdarm.

Wist je dat de eitjes van een kikker uitwendig bevrucht worden? Ze worden eerst door het vrouwtje in het water gelegd en daarna spuit het mannetje zijn zaad er overheen.

Wist je dat er veel kikkersoorten zijn die in bomen leven en heel goed kunnen klimmen.

Wist je de giftigste kikker de Phyllobate terribilis is, een kikker uit de familie pijlstaartkikkers. Ze zijn felgeel en een centimeter of vijf lang. Je vindt dit kikkertje in Zuid-Amerika, met name in Colombia. De phyllobates terribilis eet giftige mieren en kevertjes en slaat de gifstof batrachotoxine op. Van dit gif is minder dan een milligram nodig om een mens te doden.

Wist je dat er een kikkersoort bestaat (de platte Zuid-Amerikaanse Pipakikker) waarbij de jonge kikkertjes uit de rug van de moeder komen? De eitjes worden door het vrouwtje op haar eigen rug geplakt, waarna de huid snel om de eitjes heengroeit. Er wordt zo een holte metwater gevormd waarin de kikkervisjes uitkomen en uitgroeien tot kleine kikkers. Zijn ze volgroeid, dan breken ze uit de huid van de moeder. 

Wist je dat er kikkers zijn die onder het vriespunt kunnen overleven? Ze maken in hun bloed een soort antivries aan. Een deel van het water in het lichaam van de kikkers bevriest, maar in het voorjaar ontdooien ze weer en komen tot leven. De kikkersoorten in Nederland en België overleven het niet als ze bevriezen. 

Wist je dat er jaarlijks over de hele wereld zo’n drie miljoen kikkerbilletjes gegeten worden? En wist je dat de kikkers voor deze delicatessen levend in tweeën worden gehakt? Zo zou het vlees het lekkerst zijn. 

Wist je dat de Griekse dichter Aristophanes rond 400 voor Christus een toneelstuk over kikkers schreef, waarin ze zo kwaken: ‘Brekekekex koax koax.’