11 weetjes over ganzen

Wist je dat ganzen heel goed zijn als ‘waakhonden’?  Bij elke voorbijganger of bij elk vreemd geluid beginnen ze heel hard te gakken. Ze worden dan ook al duizenden jaren als huisdier gehouden. 

Wist je dat er nog veel meer redenen zijn waarom mensen ganzen houden? Voor het vlees en de eieren bijvoorbeeld, en ook vanwege hun veren. Vroeger werden ganzenveren veel gebruikt om mee te schrijven. En het zachte ganzendons is een warme vulling voor een dekbed. 

Wist je dat er in de winter meer dan 2,5 miljoen wilde ganzen in Nederland verblijven? Op veel plaatsen vormen ze een plaag. Onder bepaalde (behoorlijk ingewikkelde) voorwaarden mag er dan ook op ganzen geschoten worden

Wist je dat ganzen gemiddeld ruim 500 gram gras per dag eten? Boeren zijn niet blij als er een groep ganzen op hun weiland neerstrijkt. Ze eten niet alleen het gras voor de koeien op (zeven à acht ganzen eten net zo veel als één koe), maar laten er ook flink wat poep achter, waardoor het overblijvende gras voor de koeien niet zo smakelijk meer is. 

Wist je dat Nederlandse boeren een schadevergoeding kunnen krijgen voor de schade die ganzen veroorzaken? Omdat er zo veel ganzen in ons land overwinteren,  kost dit de overheid jaarlijks miljoenen euro’s. 

Wist je dat diezelfde Grauwe Ganzen die nu een plaag vormen, halverwege de twintigste eeuw in Nederland zeldzaam waren als broedvogels? Er werden zelfs dieren uitgezet om opnieuw te gaan broeden in Friesland en in het Deltagebied. Je mag wel zeggen dat dat zeer succesvol is geweest. 

Wist je dat ganzen in een V vliegen omdat ze op die manier profiteren van de luchtstroom die de vogels voor hen met hun vleugelslag veroorzaken? De voorste vogel in de V heeft het het zwaarst en er wordt dan ook regelmatig gewisseld.

Wist je dat de delicatesse foie gras de lever is van een eend of gans die extra vetgemest is? Het voeren gebeurt vaak onder dwang (met een trechter in de keel van de dieren) en daarom zijn er veel mensen die vinden dat het gerecht verboden moet worden. 

Wist je dat in 1906 het boek “Niels Holgerssons wonderbare reis” verscheen? Het gaat over een jongen die zo klein wordt als een kabouter en met een troep wilde ganzen mee vliegt. Het boek werd geschreven door Selma Lagerlöf en was bedoeld om kinderen van alles te leren over Zweden.

Wist je dat jonge gansjes die net uit hun ei komen het eerste dat ze zien bewegen als hun moeder beschouwen? Dit proces heet ‘inprenting’. Het werd zo genoemd door Zoöloog en ornitholoog Konrad Lorenz. Lorenz liet ganzeneieren uitkomen in een broedmachine en de jonge gansjes adopteerden hem meteen als moeder. Ze volgden hem overal en hadden geen enkele belangstelling voor een echte ganzenmoeder. 

Wist je dat er een sprookje bestaat dat "De ganzenhoedster" heet? Het is een van de sprookjes uit de verameling van de gebroeders Grimm. De oorspronkelijke naam is Die Gänsemagd.